تسلیم شویم یا تلاش کنیم؟

سه مرحله شکست

شکست ها و ناکامی ها در راه اندازی هر کسب و کاری اصولا در یکی از سه مرحله اساسی که در زیر بر می شمرم رخ می دهند. پس وقتی شکست می خوریم یا پیشرفتمون خیلی کندتر از اونیه که انتظارش رو داشتیم، به جای انتخاب بدون اندیشه تلاش بی وقفه و بیشتر یا تسلیم شدن و دست از کار کشیدن، بهترین کار اینه که با دقت بررسی کنیم و ببینیم در کدام مرحله از انجام کارمون دچار خطا شدیم. تحلیل کنیم و ریشه مشکل رو پیدا کنیم. تازه اون وقته که می تونیم درست تصمیم بگیریم چه راهی رو باید انتخاب کرد و مسیر درست ادامه کار کدومه. مراحل یاد شده به شرح زیرند:

مرحله نخست: خطای چشم انداز (Vision)

این اشتباهات از جنس ((چرایی)) هستند و زمانی رخ می دهدند که شما مسیر روشنی (چشم انداز) را برای خودتان تعیین نکرده اید، یا چشم اندازی را در پیش گرفته ایید که شما را راضی و اقناع نمی کنه و نمی تونه شما رو به حرکت دربیاره و یا این که در درک چرایی آنچه مشغول انجام آن هستید دچار اشتباه شده ایید. اشتباه در این مرحله یکی از مهلک ترین اشتباهاتیه که می تونه همه کارهای دیگه شما رو هم زیر سوال ببره، چون چشم انداز، فلسفه کاری شماست و بدون فلسفه ی محکم، روشن و باپشتوانه قوی، کسب و کار شما بر روی پایه های سست بنیان خواهد شد و ممکن است با هر تندبادی ناگهان همه چیز فرو ریزد. برای انتخاب چشم انداز مناسب یا اصلاح اون، سه مرحله زیر را با دقت و وسواس، بگذرانید:

یک – زندگی خودتون رو خوب بررسی کنید؛

ببینید چی براتون به معنای واقعی کلمه مهمه. فقط نگید من این رو میخوام و اون رو نمی خوام. همه ما چیزهای زیادی می خواهیم ولی آیا حاضریم به خاطرشون به خودمون حرکتی هم بدیم. آیا خواسته مون اونقدر برامون انگیزه ایجاد می کنه که حتی توی روزهای سخت ناامیدی و خستگی هم هنوز بتونیم حرکت کنیم و دست نکشیم. پس فقط چیزهایی را یادداشت برداری کنید که از این دسته اند، نه هر چیزی رو که دوست داریم.

دو – مسائل غیرقابل بحث و مذاکره ی زندگی تون رو مشخص کنید؛

بالاخره هر کسی باید یک سری اصول کاری داشته باشه که تحت هیچ شرایطی حاضر نباشه از اون کوتاه بیاد. حواستون به انتخاب این اصول باشه. با توجه به تمرین مرحله قبل، مسائل غیر قابل مذاکره تون رو با دقت انتخاب کنید. حواستون باشه که باید تعدادشون خیلی کم باشه. سه، چهار یا حداکثر شش تا. اگه خیلی زیاد شدند یعنی یه اشتباهی کردید و انتخاب هاتون ریشه ای و از جنس اصول نیستند. پس باز نگری کنید و به کم ترین تعدادی که دیگه به کم تر از اون نمی تونید راضی بشید دست پیدا کنید.

سه – از انتقاد استقبال کنید.

پیش از نهایی شدن چشم اندازتون، هر چه بیشتر اون را در معرض انتقاد قرار دهید و چکش کاریش کنید، تصمیمات بهتری خواهید گرفت. یادتون باشه که این ها قراره اصول بلند مدت و نقشه راه کسب و کارتون باشند و باید خیلی محکم و با ثبات باشند. چشم اندازی که قرار باشه هر چند ماه یه بار تغییر کنه مثل یک قطب نمای خراب می میونه که دایم باید تنظیم بشه و برای نشون دادن مسیر درست خیلی قابل اعتماد نخواهد بود.

مرحله دوم: خطای استراتژی

این اشتباهات از جنس ((چه چیزی)) هستند و معمولا زمانی رخ می دهند که شما ((چرایی)) کارتون - استراتژی - رو می دونید ولی ((چیزی)) رو که باید انجام دهید اشتباه انتخاب کرده ایید. این مشکل ربطی به تخصص شما نداره، حتی ممکنه کاری را که انتخاب کرده ایید به خوبی بدونید و بر آن مسلط هم باشید اما کار، کارِ درست و مناسبِ چشم انداز شما نباشه و به همین خاطر از اون نتیجه دلخواه تون رو نمی گیرید. برای پرهیز از این جنس اشتباهات، زمانی که ((چیزی)) را که می خواهید انجام دهید انتخاب کردید، برای سنجش درستی و اثر بخشی آن، از چرخه سه مرحله ای زیر کمک بگیرید:

یک – سریع راه اندازی کنید؛                                                     

دو – ارزان و کم هزینه اجرا کنید؛

سه – به سرعت تجدید نظر کنید. اگر مناسب است و تنها نیاز به اصلاح دارد، اصلاح کنید و به مرحله دو بازگردید و اگر نامناسب است گزینه دیگری را برگزینید و دوباره به مرحله یک بروید.

مراحل بالا را هر چند بار که لازم است تکرار کنید تا سرانجام کار درست و مناسب خودتون (استراتژی) رو پیدا کنید و اون رو به تکامل برسونید. لازم به ذکر است که یکی از خطاهای رایج، قرار دادن ((نکات غیر قابل مذاکره)) در استراتژی تون هست به جای این که در چشم انداز شما باشند. یادتان باشد که اگر قرار است خود را وقف و متعهد به چیزی کنید، بهتر است ((چشم اندازتان)) باشد نه ایده هایتان.

مرحله سوم: خطای تاکتیک

این اشتباهات از جنس ((چگونگی)) هستند و زمانی رخ می دهند که شما یا برای انجام کارتان سیستم ندارید و یا در ساخت یک سیستم پایدار شکست خورده اید. فراموش می کنید که شاخص ها را با دقت اندازه گیری کنید و در ثبت جزئیات تنبلی می کنید. این خطاها مربوط به مرحله برنامه ریزی و تبیین دیدگاه های راهبردی هستند. برای دوری کردن و یا اصلاح اون، سه وظیفه زیر را با دقت و پشتکار به انجام برسانید:

یک – فرایند کارتان را با دقت ثبت کنید؛

دو – خروجی هایتان را اندازه بگیرید (دست آوردهایتان بسنجید)؛

سه – حالا ارزیابی و تحلیل نمایید و تاکتیک خود را تنظیم کنید (سیستم تان را بهبود ببخشید).

حتی اگر هم اکنون نیز در این مرحله خوب هستید و مشکلی ندارید، باید همواره ارزیابی تاکتیک تان به صورت دوره ای اجرا کنید تا دچار رخوت نشده و از تغییرات ناگذیر بازار هدفتان به جا نمانید.